Egenmelding (urlop chorobowy na żądanie w Norwegii)

Jesień to tradycyjnie czas zwiększonej liczby infekcji oraz związanych z nimi częstszych nieobecności w pracy. Norweskie przepisy pozwalają nam na skorzystanie z urlopu chorobowego na żądanie. Wokół tego tematu narosło wiele nieporozumień i często pracownicy w Norwegii czują się pokrzywdzeni przez pracodawcę w zakresie korzystania z prawa do egenmelding. Również pracodawcy skarżą się na nadużywanie tego rozwiązania przez pracowników. Dlatego właśnie ta problematyka będzie tematem dzisiejszego artykułu.

Egenmelding. Co mówią przepisy?

Przepisy norweskiej ustawy o zabezpieczeniu społecznym (folketrygdloven), określają jedynie minimalne warunki dotyczące korzystania z egenmelding. Sam termin egenmelding należy wg ustawy rozmieć jako sytuację, gdy pracownik zgłasza pracodawcy niezdolność do pracy z powodu choroby lub urazu bez przedkładania zwolnienia lekarskiego. 

Aby mieć prawo do egenmelding należy pracować minimum dwa miesiące u danego pracodawcy. W przypadku przerwy w pracy trwającej dłużej niż dwa tygodnie, czas ten liczy się od nowa. Są jednak wyjątki od tej zasady. Gdy przerwanie ciągłość pracy spowodowane jest permitteringiem, urlopem związanym z urodzeniem dziecka (svangerskapspermisjon), chorobą dziecka (omsorgspermisjon) itp.  urlop ten powinien zostać uznany przy przerwie w pracy nie dłużej niż cztery tygodnie.

Z egenmelding możesz skorzystać do 4 razy w ciągu 12 miesięcy, maksymalnie do 3 dni kalendarzowych za każdym razem. Czyli, jeżeli zgłosisz egenmelding tylko jeden dzień, pozostałe dwa dni  de facto tracisz.  Podobnie, gdy zgłosiłeś egenmelding w piątek, to drugi i trzeci dzień przypada na sobotę i niedzielę - nie możesz ich przełożyć na czas po weekendzie. Jeżeli wykorzystałeś maksymalny czas lecz dalej jesteś chory, powinieneś uzyskać zwolnienie lekarskie (sykemelding).

UWAGA! Pracodawca może wprowadzić bardziej korzystne warunki korzystania z urlopu chorobowego na żądanie!

Jak zgłosić egenmelding?

Prawo w tym przypadku określa jedynie podstawowe zasady. Doprecyzowanie ich pozostawia pracodawcy. Z reguły egenmelding zgłasza się ustnie, dzwoniąc o ustalonej porze do osoby wskazanej przez pracodawcę. Może to być lider, osoba z sekretariatu bądź inna osoba. Pracodawca może wymagać aby pracownik potwierdził  takie ustne zgłoszenie pisemnie, po powrocie do pracy. Brak takiego potwierdzenia może skutkować odmową wypłaty wynagrodzenia za ten okres nieobecności w pracy.

Wiemy, że w niektórych firmach pracodawcy starają się utrudnić złożenie egenmelding np: zawężając czas na jego zgłoszenie. Zdarza się też, że tworzona jest swoista atmosfera strachu, która ma zniechęcać pracowników do zgłaszania urlopu chorobowego na żądanie. Bywają sytuacje, że po zgłoszeniu nieobecności z powodu choroby zgodnie z procedurą, oddzwania wyższy przełożony próbując wywrzeć presję przyjścia do pracy na pracowniku lub natarczywie dopytując się co dokładnie mu dolega. Panuje wtedy wśród pracowników przekonanie, że nie ma sensu zgłaszać egenmelding, gdyż pracodawca i tak w tej firmie nie płaci. Z takimi nieuczciwymi praktykami należy walczyć.

Pamiętaj jednak, że w przypadku podejrzenia, że pracownik wykorzystuje egenmelding w sposób sprzeczny z zasadami, pracodawca może odmówić wypłaty wynagrodzenia za ten czas.

Przykład1: pracownik prosił o kilkudniowy urlop. Nie otrzymał go. Więc w tym okresie zgłosił egenmelding. Pracodawca  może mieć uzasadnione podejrzenie, że przyczyną zgłoszenia nie jest wcale choroba, tylko chęć skorzystania z urlopu.

Przykład 2: pracownik zgłosił egenmelding, jednak jeszcze tego samego dnia pracodawca widział jak ten uprawia jogging albo spędza czas na wolnym powietrzu z dziećmi. W tym wypadku również można mieć uzasadnione podejrzenie, że pracownik nie był wcale chory.

W razie konfliktu miedzy pracownikiem a pracodawcą kwestię prawa do zapłaty za ten okres powinien rozstrzygnąć NAV.

Utrata prawa do zgłoszenia urlopu chorobowego na żądanie

Pracodawca może postanowić, że pracownik utraci prawo do zgłaszania egenmelding jeżeli:

1. w ciągu 12 miesięcy pracownik miał cztery nieobecności w pracy bez przedstawienia zwolnienia lekarskiego,
2. ma uzasadnione przypuszczenie, że nieobecności nie były spowodowane chorobą.

W takiej sytuacji pracodawca powinien powiadomić pracownika o swoich zamierzeniach , tak by ten miał możliwość wypowiedzenia się w sprawie. Kwestia utraty prawa do zgłaszania urlopu chorobowego na żądanie w Norwegii powinna być ponownie oceniona po sześciu miesiącach.

UWAGA! Sykemelding lub egenmelding  z powodu dolegliwości spowodowanej spożyciem alkoholu, czyli popularnego kaca, nie jest uznawany. W takiej sytuacji lepszym pomysłem jest urlop bezpłatny lub wykorzystanie dnia urlopu wypoczynkowego.

Jeżeli masz chore dziecko

Egenmelding możesz zgłosić jeżeli to ty jesteś niezdolny do pracy z powodu choroby. Gdy musisz zostać w domu z powodu choroby dziecka lub osoby, która się stale dzieckiem zajmuje możesz leć prawo do płatnych omsorgsdager (do końca 2022 roku masz aż 20 dni do wykorzystania w przypadku posiadania jednego lub dwójki dzieci).